Ölüm Anında Müstehab Olan İşler
Bil ki, ölüm anında çokça kelime-i şehâdet getirmek ve Allah Teâlâ hakkında hüsn-i zan etmek müstehabtır. Hastanın yanında olan kimselerin de ona kelime-i şehadeti telkin etmeleri ve Allah Teâlâ’nın rahmetinin genişliğinden bahsetmeleri sünnettir. Allah Rasûlü (sa) şöyle buyurmuştur:
"Ölülerinize, 'Lâ ilâhe illallah' sözünü telkin edin."
"Lâ ilâhe illallah sözü, daha önceki günahları siler."
"Kim Allah'tan başka ilâh bulunmadığına inanarak (Bir rivayette, buna şâhidlik ederek) ölürse, cennete gider."
Ömer (ra) şöyle demiştir: "Ölenlerinizin yanında hazır olun ve onlara 'Lâ ilâhe illallah' sözünü telkin edin."
Ancak, bu telkini yaparken hastayı sıkmaktan ve bıktırmaktan sakınmak lâzımdır. Buna dikkat edilmediği takdirde, ona fayda yerine zarar verilebilir. Çünkü o, bıkar ve telkin edilen sözden nefret ederse imansız olarak gider.
Ölüm anında "Lâ ilâhe illallah (veya daha mükemmeli, eşhedu ella ilâhe illallah ve eşhedu enne Muhammeden Rasûlüllah (veya Muhammeden abduhu ve Rasûlühu) sözünü söylemekten maksat, ölenin Allah Teâlâ’nın birliğine (ve Muhammed (sa)’ın O'nun hak elçisi olduğuna) dair imanını tazelemesi ve ölürken Allah Teâlâ'dan başka bir şey düşünmemesi, kalbinde sadece O'nun zikri, dilinde de O'nun ismi bulunmasıdır.
Daha önce de söylediğimiz gibi, yaşarken kalpte Allah Teâlâ korkusunun ümitten fazla olması müstehabtır. Artık korkunun bir işe yaramadığı son demde ise ümidin daha fazla olması iyidir. Çünkü son derece sıkıntılı bir hâlde olan hastanın şiddetle morale ihtiyacı vardır. Bu morali de ona ancak ümit temin edebilir. Ayrıca, bu demde ümit etmek, onun Allah Teâlâ'yı daha çok sevmesine vesile olur ve kendisine mülaki olmak cesaret ve isteğini kazandırır.
Allah Teâlâ bir hadis-i kudside şöyle buyurmuştur:
"Kulum beni nasıl bilirse, ben onun için öyleyim."
Hasta olan bir bedeviye: "Öleceksin." demişler.
Bedevî. "Ölünce beni kime götürürler?" diye sormuş.
"Allah Teâlâ'ya götürürler." demişler.
Bedevî: "Bütün iyiliklerin kendisinden geldiği Allah Teâlâ'ya götürülmekten niye korkayım ve buna neden üzüleyim." demiş.
(Hastayı sağ yanı üzerinde kıbleye doğru veya ayakları kıble tarafına gelecek şekilde sırt üstü yatırmak da müstehabtır.)
Şâfiîler "Şahidlik ederim ki, Muhammed Allah’ın Rasûlü’dür." derken, Hanefîler, "Şahidlik ederim ki, Muhammed Allah’ın kulu ve Rasûlü’dür." derler.